ÇALIŞMA ALANLARIMIZ

ANOREKSİYA
NERZOVA
ANOREKSİYA NERZOVA
Çoğunlukla ergenlik döneminde başlayan, kişinin beden algısındaki bozulmayla birlikte görülen kilo almaktan aşırı korkma ve aşırı zayıf olma isteğidir. Kişi aşırı zayıf olduğunu, hayati tehlikenin varlığını idrak edemez. Ne kadar zayıflarsa zayıflasın sonuçtan memnun olmaz. Sürekli katı diyetler ve ağır sporlar yapar. Bu durum sağlığı ciddi şekilde tehdit eder. Ağır durumdaki anoreksiya hastalarının yatarak tedavi edilmesi önerilmektedir. Ölüm riski ve oranı en yüksek yeme bozukluğudur.
Anoreksiyada en çok bedensel sağlık hasar görür. Beslenme yetersizliğine bağlı olarak kalp damar hastalıkları, hormonel bozukluklar, kemiklerde zayıflama, cilt problemleri, saç
dökülmesi, beyin hacminde azalma görülür. Psikolojik sağlık da ağır hasar görür. Duruma çoğunlukla takıntılı saplantılı kişilik örüntüsü eşlik edebilir. Bu da mükemmeliyetçi davranışları tetikleyerek bedeni aşırı kontrol etme isteği doğurur. Kaygı, depresyon ve kontrol arzusu sosyal hayatı da olumsuz etkiler. Günlük yaşamdaki işlevsellik ve ilişkiler sıklıkla bozulur. İçe çekilme görülebilir.
Anoreksiya tedavisinde erken teşhis önemlidir. Erken teşhis ve tedavi iyileşme sürecini kısaltır ve tekrarları önler. Tedavide psikoterapinin yanında psikiyatrik destek ve aile desteği
çok önemlidir.
BULİMİA NERVOZA
Bulimia, tıkınma ataklarının sonrasında kusma veya başka şekillerde telafi etme çabasıdır. Tıkınma atakları bir oturuşta bir kişinin tüketebileceğinden çok daha fazla yiyeceği çok kısa bir sürede yeme şeklinde görülür. Bir öğünde yaklaşık 2000-3000 kalori civarında yemek tüketilir. Yedikten sonra pişmanlık ve suçluluk hisleri yoğundur. Bu olumsuz hisleri ve durumu telafi etmek için kusma, katı diyet yapma, aşırı spor yapma, müshil kullanma gibi telafi davranışları görülür. Fakat bu telafi davranışlarıyla aldıkları kalorinin sadece yarısını telafi edebilirler. Bu nedenle bedensel olarak normal görünümde veya hafif kiloludurlar.
Bulimiada bedensel sağlık bozulur. Ağız içinde yaralar, dişlerde erozyon, yemek borusunda yırtılma, boğazda ve midede çeşitli problemler, bağırsaklarda işlev bozuklukları veya lezyonlar görülebilir.
Tıkınma atakları ve telafi davranışları sürekli tekrarlanır. Hedef zayıf olmaktır. Fakat hedefe ulaşılamaz. Çünkü duygudurumundaki dalgalanmalar yeme ataklarını tetikler. Değersizlik hisleri görülür. Benlik algısı tamamen bedenin kilosuna odaklanmıştır. Günün büyük bir kısmını beden, kilo ve yiyecekleri düşünerek geçirme görülür. Bu durum utanç ve suçluluk duygularını tetiklediği için yemeler ve kusmalar gizlenir. Çoğu zaman en yakınlar bile bu durumu fark etmeyebilir.
Tıkınma atakları ve telafi davranışları sürekli tekrarlanır. Hedef zayıf olmaktır. Fakat hedefe ulaşılamaz. Çünkü duygudurumundaki dalgalanmalar yeme ataklarını tetikler. Değersizlik hisleri görülür. Benlik algısı tamamen bedenin kilosuna odaklanmıştır. Günün büyük bir kısmını beden, kilo ve yiyecekleri düşünerek geçirme görülür. Bu durum utanç ve suçluluk duygularını tetiklediği için yemeler ve kusmalar gizlenir. Çoğu zaman en yakınlar bile bu durumu fark etmeyebilir. Tıkınma atakları ve telafi davranışları sürekli tekrarlanır. Hedef zayıf olmaktır. Fakat hedefe ulaşılamaz. Çünkü duygudurumundaki dalgalanmalar yeme ataklarını tetikler. Değersizlik hisleri görülür. Benlik algısı tamamen bedenin kilosuna odaklanmıştır. Günün büyük birkısmını beden, kilo ve yiyecekleri düşünerek geçirme görülür. Bu durum utanç ve suçluluk duygularını tetiklediği için yemeler ve kusmalar gizlenir. Çoğu zaman en yakınlar bile bu durumu fark etmeyebilir.
BULİMİA
NERVOZA
TIKIRCASINA
YEME
BOZUKLUĞU
TIKIRCASINA YEME BOZUKLUĞU
Tıkınma atakları ve telafi davranışları sürekli tekrarlanır. Hedef zayıf olmaktır. Fakat hedefe ulaşılamaz. Çünkü duygudurumundaki dalgalanmalar yeme ataklarını tetikler. Değersizlik hisleri görülür. Benlik algısı tamamen bedenin kilosuna odaklanmıştır. Günün büyük bir kısmını beden, kilo ve yiyecekleri düşünerek geçirme görülür. Bu durum utanç ve suçluluk duygularını tetiklediği için yemeler ve kusmalar gizlenir. Çoğu zaman en yakınlar bile bu durumu fark etmeyebilir.
Kontrol kaybı yoğundur. Aşırı yeme ekonomik sıkıntıya sebep olabilir. Ataklardan sonra belirgin değersizlik ve depresif hisler belirir. Günlük yaşam olayları atakları tetikler. Gün boyunca yiyecek, kilo ve diyetle ilgili konular zihni meşgul eder. Değersizlik hisleri ve
özgüven eksikliği sık görülür. Depresyon, kaygı ve farklı bağımlılıklar duruma eşlik edebilir. Yapılandırılmamış boş zaman atakları sıklaştırır. Beden memnuniyetsizliği sosyal hayattan çekilmeye sebep olur.
Tıkınırcasına yeme bozukluğunun göğüs kanseri, AIDS ve şizofreniden daha yaygın görüldüğünü bildiren araştırmalar vardır. Tedavi edilmezse çağımızın ve tüm dünyanın en
büyük sorunu olan obeziteye sebep olur. Tedavi sürecinde tıp hekimleri, psikiyatristler, diyetisyenler ve psikologların yer alması iyileşmeyi hızlandırır.
GECE YEMEK YEME BOZUKLUĞU
Gece yeme bozukluğu psikiyatri kılavuzunda tanımlanmış diğer bir yeme bozukluğu kategorisindedir.
Uykudan uyanarak yemek yeme ya da akşam yemeğinden sonra aşırı yiyecek tüketme ile kendini gösterir. Gece yemek yeme sürekli tekrarlanır. Bu durum ilaç kullanma, madde kullanma, nörolojik problem gibi etkilerden kaynaklanmaz. Kişi, yemek yendiğinin farkındadır ve yemek yendiği hatırlar. Gece yemek yemeye uyku döngüsündeki bozukluklar da eşlik eder. Haftada en az 2 kez olur. Uykuya dalmada güçlük ve yemezsem uyuyamam düşüncesi vardır. Sadece akşamları ve genelde herkes yattıktan sonra olur. Gündüz artmış stres ve yoğun çalışma temposu nedeniyle öğünleri atlama veya aksatma görülür.
Gece yemenin tedavisinde öncelikle uykuyu etkileyen nörolojik bir problem olup olmadığı sorgulanır. Nörolojik bir problem yoksa bir beslenme uzmanı tarafından kişinin gün içinde yeterince besin alıp almadığı kontrol edilir. Genelde gün içindeki stres nedeniyle kendini ihmal etme ve yetersiz besin tüketimi görülür. Bu da doğal olarak gece yemelerini tetikler.
Gece yemelerinden sonraki gün fiziksel şikayetler artar. Buna günlük hayatta konsantrasyon kaybı, çökkünlük gibi belirtiler eşlik edebilir.
Psikoterapi çalışmalarında stres yönetimi, özbakım becerileri, hayır diyebilme, sınırları koruma gibi çeşitli alanlarda çalışılır. Uyku ritmini düzenlemek için psikiyatrik destek alınabilir.
GECE
YEMEK
YEME
BOZUKLUĞU
OBEZİTE
OBEZİTE
Normalin üstünde kilo ve yağ artışı olarak tanımlanır. Psikiyatri kılavuzunda bir yeme bozukluğu olarak tanımlanmasa da tıkınırcasına yemenin bir sonucudur. Tıkınırcasına yiyenlerin obez olma ihtimali çok yüksektir. Fakat her obez hastada tıkınırcasına yeme görülmez. Çok ve sağlıksız yeme, hareketsizlik, sosyal yaşam, ailede obezite, çeşitli travmalar obeziteye neden olabilir.
Beden kitle indeksi 30 ve 39.9 arasında olan kişiler obez olarak tanımlanır. Kilo arttıkça sağlık problemleri, duygudurum bozuklukları, kaygı ve kişilik bozukluklarına ek olarak alkol kullanımı artmaktadır.
Obezitede kişilik sınırlarını koruyamama hayır diyememe, risk karşısında donup kalma, öfkeyle başa çıkamama, kaygı, hayattan zevk alama ve erteleme sık görülür.
Dünyanın her yerinde obezite çalışmaları yapılmakta olup tedavisinde henüz bir netlik sağlanamamıştır. Sadece diyet yapmak sorunu çözmez. Sürdürülebilir bir beslenme programı, sürdürülebilir egzersiz programı, bireysel ve grup psikoterapileri, psikiyatrik destek, bazı destekleyici tıp uygulamalarının bir arada kullanımı çözüm olarak önerilmektedir. Obezite tedavisi bağımlılık tedavileriyle benzerdir.
Son yıllarda obezite tedavisi için mide küçültme (bariatrik cerrahi) ameliyatları yapılmaktadır. Fakat ameliyat öncesinde yeme bozukluğu olanların (özellikle tıkırcasına yeme) ameliyattan yeterince faydalanamadığı ve 2 yıl sonrasında kilo alımının arttığı tespit edilmiştir. Bu nedenle obezite ameliyatından önce yeme bozukluğunun tedavi edilmiş olması oldukça önemlidir.
DUYGUSAL YEME
Duygusal yeme tanımlanmış bir yeme bozukluğu değildir. Fakat en sık karşılaşılan sorundur. Bir nevi zorluklarla başa çıkma yöntemidir. Fiziksel bir açlık hissedilmez. Acıkma aniden gelir. Kişi tok olsa dahi yeme isteği duyar. Haz odaklı bir yemedir. Bedeni değil ruhu besler. Kontrolsüz yeme görülür. Daha çok abur cuburlar ve tatlı yiyecekler tercih edilir. Yeme sonrası suçluluk hissi belirir. Tıkınma ataklarına yol açabilir.
Duygularını dengeleyemeyen ve ifade edemeyen kişilerde sık görülür. Yiyecekler olumsuz duyguları bastırmak için kullanılır. İşlevsel olmayan bir savunma mekanizmasıdır.
Tedavisinde psikoterapi ve farkındalıklı yeme çalışmaları çok önemlidir. Sorunlarla başa çıkabilme, duyguları tanıma ve ifade edebilme, yemekler yerine yaşama dair hazların arttırılması yani psikodiyet çalışmaları oldukça etkilidir.
DUYGUSAL
YEME