AKLIM KARIŞTI (1999)
1999 yılında vizyona giren ‘Aklım Karıştı’ filmi yazar Susanna Kaysen’in aynı isme sahip kitabından uyarlanmış olup, bir akıl hastanesinde geçen olaylar üstünedir. Filmin ana karakteri Susanna’nın intihara teşebbüs etmesi sebebiyle hem babası hem bir psikiyatr tarafından akıl hastanesine yönlendirilip kendi rızası dahilinde hastaneye yatışından sonra olaylar başlar. Susanna’ya ‘Sınırda Kişilik Bozukluğu’ tanısı konmuştur. Sınırda kişilik bozukluğu, kişilerarası ilişkilerde, kendilik algısında ve duygularda tutarsızlıklara neden olan bir bozukluktur. Bu kişilerin başkalarına karşı duygu, düşünce ve davranışları yüceltme ve değersizleştirme arasında gidip gelir. Kendilerine zarar vermeye meyillilerdir, sonunu düşünmeden dürtüsel hareketlerde bulunabilir ve kısa sürede ani duygu değişimleri yaşayabilirler. Film boyunca sınırda kişilik bozukluğunun birçok özelliğini Susanna aracılığıyla izleyebileceksiniz. Örnek olarak, Susanna’nın hastanede tanıştığı Lisa adlı karaktere olan aşırı sevgi ve bağlılığını gözlemledikten hemen sonra ondan uzaklaşmasını sonrasında yine yoğun bir şekilde bağlanmasını görebilirsiniz. Bu da sınırda kişilik bozukluğuna sahip bireylerin ‘yüceltme/yerin dibine sokma’ ikilemine bir örnektir. Bunun yanı sıra filmde birçok psikolojik rahatsızlığın kişilerde ne gibi davranışlara neden olduğunu da gözlemleyebilirsiniz. Örneğin, filmde hem bulimik hem de obsesif kompülsif rahatsızlığa sahip olan Daisy’i de görüyoruz. Hastanedeki odasında babasının ona getirdiği tavukları biriktiriyor. Biriktirdiği tavukları fazla miktarda tüketiyor ve sonrasında laksatif ilaçlar kullanarak arınma davranışı sergiliyor. İlerleyen sahnelerde Lisa’nın bu davranışının sebebinin ergenlik döneminde aile içinde yaşadığı bir travmadan kaynaklandığını görüyoruz. Lisa’nın klinikten çıktıktan sonra geçmişte yaşadığı travmayla başa çıkma tarzı ise oldukça çarpıcı.
Genel olarak farklı psikiyatrik rahatsızlıklardaki davranış kalıplarını merak edenler için hem bilgilendirici hem de dikkat çekici bir film olduğunu söyleyebiliriz. İyi seyirler.
Hazırlayan: Psk. Neslihan Çeliker
