Grup beslenme eğitimi Psikodiyet gruplarında kullandığımız bir uygulamadır. Tek tek bireylere ulaşmaktansa aynı hedefe sahip kişileri bir araya getirmeyi ve topluca eğitim
vermeyi hedefler. Bireysel diyet listelerindense grup beslenme eğitimlerinin tercih edilmesi sürdürülebilir ve kişinin kendine özel bir beslenme programı yapabilmesini
sağlar.
Yeme bozukluklarında grup beslenme eğitimi faydalı olur mu?
Çoğu birey daha sağlıklı beslenmek, alkol tüketimini azaltmak ve tutarlı bir egzersiz rutini oluşturmak gibi davranışlarının bir yönünü yaşamlarının bir noktasında değiştirmeye çalışmaktadır.Son yemeğinizi düşünün. Seçimlerinizi ne etkiledi? Gerçek şu ki, yemek sadece açlığı gidermekle ilgili değildir. Aldığımız her lokma, aşağıdakilerden etkilenen
karmaşık bir karar ağını içerir:
Biyolojik (açlık seviyeleri, hormonlar, tat tercihleri), çevresel (yiyecek bulunabilirliği, günün saati, yemek yeme yeri) ve psikososyal (kiminle yediğimiz, kültürel normlar,
akran baskısı) davranışsal değişkenler de bu kararları etkilemektedir. Bir davranış değişikliğine yönelik niyet ve eylem adımlarının olabilmesi de bu değişkenleri bilmek, anlamak ve buna yönelik gerçekçi yaklaşımlarla olabilmektedir
Davranış değişikliğini zorlaştıran engeller nelerdir?
– Motivasyon ile mücadele
– Sosyal baskı ve çevresel tetikleyicilerle başa çıkma
– Yoğun programları ve zaman kısıtlamalarını yönetme
– Olumsuz düşüncelerle ve duygusal yeme alışkanlıklarıyla mücadele
– Sağlıklı seçimler hakkında pratik bilgi boşlukları
Grup beslenme eğitimi neden daha faydalı olur?
Yapılan bir araştırma, grup beslenme eğitimin yaşam boyu bilgi, tutum ve davranışları iyileştirmede etkili olduğunu gösteriyor. İnsanlar yalnızca ne yemeleri gerektiğini
değil, neden ve nasıl sürdürülebilir değişiklikler yapacaklarını anladıklarında, alışkanlıklarında kalıcı iyileştirmeler yapmak için daha donanımlı oluyorlar.
Grup temelli beslenme eğitimlerinin etkinliğini belirlemek için yapılan başka bir çalışmada ise;
- bireylerin birbirlerinin bilgi ve deneyimlerini öğrenmeleri,
- sağlıklı beslenmeye yönelik psikososyal ve çevresel engelleri aşmalarını,
- motivasyonu artırmalarını ve
- yeme davranış değişikliğini teşvik etmelerini desteklemede faydalar bulunmuştur.
Ayrıca bir grup uyumu duygusunu da teşvik ederek bireylerin kendilerini kabul edilmiş hissetmelerini ve deneyimlerini anlayan diğer bireylerle bağlar kurmalarını sağlar.
Benzer hedeflere doğru çalışan bir grubun parçası olmak, o grubun kararlarına ve davranışlarına uymaya yönelik güçlü bir eğilim sağlar.
Belirgin hastalıklar açısından benzeyen grup üyeleri ile ilgili yapılan başka bir çalışma sonucunda; hastalık hakkındaki bilgilerinde ve terapiye uyumda önemli bir iyileşme
olduğu bulunmuştur. Bu değişiklikler iki yıl sonra da önemliliğini koruyarak programın etkisinin uzun sürdüğünü göstermektedir.
Yapılan bir çalışmada grup eğitiminin, tip 2 diyabetle başa çıkmaya çalışan kişilerde etkileyici sonuçlar ortaya koymaktadır. Bu hastalarda kan şekeri kontrolü artmış, kan
basıncı düşmüş ve vücut ağırlığı azalmıştır. Tüm bunların sonucunda da diyabet ilaçlarına bağımlılıklarının azaldığı görülmüştür.
Grup beslenme programlarının hedefi nedir?
- Herkesin birbirinden öğrendiği bir ortam yaratmak
- Açık diyalog yoluyla bilinçli farkındalık oluşturmak
- Paylaşılan deneyimler yoluyla motivasyonu teşvik etmek
- Yeme alışkanlıklarında olumlu değişiklikleri desteklemek
Kaynaklar:
1. P. Hassmén, K. L. Pumpa, ‘’Determinants of adherence to lifestyle intervention in adults with obesity: a systematic review’’, Clinical Obesity,15 March 2017.
2. J.Ogden, L.Karim, A.Choudry, K.Brown, ‘‘Understanding successful behaviour change: the role of intentions, attitudes to the target and motivations and the example of diet’’, Health Education Research, Volume 22, Issue 3, June 2007, Pages 397–405,
3. T.Baranowski, K. W. Cullen, T.Nicklas, D.Thompson, J.Baranowski, ‘‘Are Current Health Behavioral Change Models Helpful in Guiding Prevention of Weight Gain Efforts?’’, Obesity Research, 17 September 2012
4. R.Pérez-Escamilla PhD, A.Hromi-Fiedler PhD, MPH 1 2 , S.Vega- López PhD, A.Bermúdez-Millán PhD, MPH, S.Segura-Pérez MS, RD, ‘‘Impact of Peer Nutrition Education on Dietary Behaviors and Health Outcomes among Latinos: A Systematic Literature Review’’, Journal of Nutrition Education and Behavior, Volume 40, Issue 4, July–August 2008, Pages 208-225
5. K.Teggart, R.Ganann, D.Sihota, C.Moore, H.Keller, C.Senson , S.M Phillips, S.E Neil-Sztramko, ‘‘Group-based nutrition interventions to promote healthy eating and mobility in community-dwelling older adults: a systematic review’’, Public Health Nutr. 2022 May 16;25(10):2920–2951
6. D.Nielsen, J.Ryg, W.Nielsen, B.Knold, N.Nissen, K.Brixen, Patient education in groups increases knowledge of osteoporosis and adherence to treatment: A two-year randomized controlled trial, Patient Education and Counseling’’ Volume 81, Issue 2, November 2010, Pages 155-160
Uzm. Dyt. Selvi Akman
