Kalorisiz Tuzak
Sağlıklı olmak ve ideal kiloya ulaşmak için yapılması gereken net değil mi? “Kalori dengesi”
Aşılanan kalori dengesi hikayesi sonrasında gıda sektörü yeni bir illüzyonla karşımıza çıktı: “Light ürünler”. “Yağı azaltılmış”, “sağlıklı” olarak pazarlanan ürün grubunda birçok ürünün şeker oranı öylesine yüksek ki. Peki ya “şekersiz” ürünler, “0 kaloriler”? Şekersiz ürünlerin aslında tatlandırıcı içerdiği gerçeğini yoksaymamız büyük bir hata olur. İzninizle size biraz tatlandırıcının acı gerçeklerinden bahsetmek istiyorum.
Yapay tatlandırıcıların kilo kontrolü sağlamada başarılı olduğunu gösteren çalışmalar olduğunu ve bu şekilde lanse edildiğini hepimiz biliyoruz fakat yine tatlandırıcıların obezite riskini artırdığını gösteren çalışmalar da mevcuttur. 30 erkek katılımcıyla yapılan bir çalışmada tatlandırıcı içeren içecekleri içen bireylerle, şekerli içecek içen bireylerin vücuduna giren şeker miktarının eşdeğer olduğu buna ek olarak tatlandırıcılı içecek tüketen bireylerin içecek tüketimi sonrasında çok daha yüksek kalorili besinler tercih ettiği saptanmıştır. Yine çocukluk çağında tüketilen tatlandırcı içeren besinlerin, yetişkinlik çağında da besin seçimlerini etkilediği görülmüştür. Bunlara ek olarak şeker hastalığı, böbrek fonksiyonlarında bozulma, kalp-damar hastalıkları gibi kronik hastalıklara yakalanma riskini ciddi oranda artırdığı ile ilgili de çalışmalar vardır. Özellikle şeker hastalarının tüketmesi için üretilen tatlandırıcı eklenmiş gıdalar üzerinde yapılan başka bir çalışmada, sağlıklı bireylerin bir kısmına şeker içerikli bir kısmına tatlandırıcı içerikli besinler veriliyor. Şeker içerikli besinleri tüketenlerin, şeker hastalığına yakalanma riskleri çok fazla yükselirken; tatlandırıcı içerikli besinleri tüketenlerin ise ağırlık değişimi, obezite riskindeki artışa bağlı olarak şeker hastalığına yakalanma risklerinde artış olduğu saptanmıştır.
Özetle; “Mucizevi besin” diye bir şey olmadığından ve her besinin tüketiminde aşırıya kaçmaktan sakınmamız gerektiğinden bir kez daha bahsederek yazımı sonlandırmak istiyorum. Unutmayın, beslenmede yasak besin yoktur, porsiyon kontrolü vardır. Lütfen içinizdeki mucizeyi besinlerden beklemeyin.
Dyt. Nursu ÖZTÜRK
Kaynakça
Durmaz, S. E., Keser, A. (2018). Yapay Tatlandırıcıların Vücut Ağırlığı ve İnsülin Direnci Üzerine Etkileri. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(2), 8-15.
İşgören, A., Sungur, S. (2019). Tatlandırıcılar. Lectio Scientific, 3(1), 19-33.
İrat, A. M. (2010). Yapay Tatlandırıcılar: Estetik için mi, Sağlık için mi?. Diyabet ve Obezite, 111.